Σοβαρότατο περιβαλλοντικό πρόβλημα έχει δημιουργηθεί στην Περαία της Θεσσαλονίκης λόγω της συσσώρευσης μεγάλου όγκου απορριμμάτων και της παράνομης καύσης τους στην περιοχή του άτυπου καταυλισμού των Ρομά, στη θέση «Τσαΐρια». Τα στερεά αυτά απόβλητα, πέραν της περιβαλλοντικής ζημίας που προκαλούν, θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και τη σωματική ακεραιότητα των κατοίκων τόσο της εν λόγω περιοχής όσο και της ευρύτερης γεωγραφικής έκτασης.
Δεδομένου ότι στην ευρωπαϊκή νομοθεσία έχει διαμορφωθεί συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο για τις εγκαταστάσεις διάθεσης και αξιοποίησης αποβλήτων και τη νόμιμη λειτουργία αυτών με σκοπό την κατά το δυνατόν μικρότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος και την προστασία της υγείας των κατοίκων, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο το πρόβλημα δημιουργίας άτυπων χώρων συγκέντρωσης απορριμμάτων, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων του τρόπου ζωής ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, όπως των Ρομά;
2. Προβλέπονται κατά την παρούσα προγραμματική περίοδο δράσεις και διαθέσιμα κονδύλια για την εκκαθάριση των επιβαρυμένων περιοχών και την εκπαίδευση των πολιτών στην ορθή διαχείριση των απορριμμάτων;
Απάντηση του κ. Sinkevičius εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2/12/20)
Το άρθρο 13 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ(1) για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος ορίζει ότι τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίζουν ότι η διαχείριση των αποβλήτων πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον, και ιδίως: χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για το νερό, τον αέρα, το έδαφος, τα φυτά ή τα ζώα, χωρίς να προκαλούνται ενοχλήσεις από το θόρυβο ή τις οσμές· και χωρίς να επηρεάζεται δυσμενώς το τοπίο ή οι τοποθεσίες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.
Με την επιφύλαξη του ρόλου της Επιτροπής ως θεματοφύλακα των Συνθηκών, οι εθνικές και/ή περιφερειακές αρμόδιες αρχές αρμόδιες για την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας για τα απόβλητα είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνες για τον έλεγχο συγκεκριμένων περιπτώσεων μη συμμόρφωσης και διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα για την αντιμετώπιση του προβλήματος, εφόσον οι ανησυχίες είναι δικαιολογημένες.
Στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την περίοδο 2014-2020, διατίθενται 900 εκατ. EUR στα ελληνικά επιχειρησιακά προγράμματα για έργα και δράσεις διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Αυτό συνεπάγεται α) σύγχρονες υποδομές για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων της μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας, της αποτέφρωσης και των χώρων υγειονομικής ταφής για υπολειμματικά απόβλητα, β) μείωση των αποβλήτων, διαλογή στην πηγή και παρεμβάσεις ανακύκλωσης, γ) επεξεργασία βιομηχανικών και επικίνδυνων αποβλήτων, δ) προγράμματα ευαισθητοποίησης των πολιτών.
Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού η Επιτροπή δεν συγχρηματοδοτεί πλέον το κλείσιμο και την αποκατάσταση παράνομων χώρων υγειονομικής ταφής στην Ελλάδα, γεγονός που εμπίπτει στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους μέσω εθνικών κονδυλίων.