Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, σημαντική αύξηση των καταγγελιών για άσκηση βίας και περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καταγράφηκε τις ημέρες του υποχρεωτικού εγκλεισμού στο σπίτι λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Η τηλεφωνική γραμμή SOS τον Απρίλιο έλαβε συνολικά 1.769 κλήσεις για περιστατικά βίας, ενώ οι αντίστοιχες κλήσεις τον Μάρτιο ήταν 325. Εξίσου ανησυχητική είναι η αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας τον Απρίλιο, με 648 κλήσεις, τετραπλάσιες συγκριτικά με τον Μάρτιο, που καταγράφηκαν 166 κλήσεις. Μάλιστα 41 κλήσεις αφορούσαν αιτήματα φιλοξενίας σε ξενώνες, για 15 εκ των οποίων χρειάστηκε έκτακτη παρέμβαση με άμεση απομάκρυνση των θυμάτων από το περιβάλλον τους.
Δεδομένου ότι στους στόχους της νέας ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την ισότητα των φύλων «Μία Ένωση Ισότητας» για την περίοδο 2020-2025 περιλαμβάνεται η πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας,
ερωτάται η Επιτροπή:
1. Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί για την υλοποίηση της παραπάνω στρατηγικής;
2. Ποιά μέτρα προτείνει για την ενίσχυση της στήριξης και προστασίας των θυμάτων εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας;
Απάντηση της κ. Dalli εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Όπως ανακοινώθηκε στη «Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025»(1), η πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας και η στήριξη και προστασία των θυμάτων τέτοιων εγκλημάτων αποτελεί προτεραιότητα για την Επιτροπή. Σε περίπτωση που η προσχώρηση της ΕΕ στη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης του Συμβουλίου της Ευρώπης(2) παραμείνει σε εκκρεμότητα, η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει μέτρα εντός των ορίων της αρμοδιότητας της ΕΕ, προκειμένου να επιτευχθούν οι ίδιοι στόχοι με εκείνους της σύμβασης. Για την έναρξη των αναγκαίων προπαρασκευαστικών εργασιών με σκοπό την εφαρμογή της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων, η Επιτροπή θα αξιολογήσει το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για να αναλύσει τους τομείς στους οποίους θα μπορούσε να επιτευχθεί προστιθέμενη αξία μέσω μέτρων σε επίπεδο ΕΕ. Ο χάρτης πορείας(3), ο οποίος θα δρομολογήσει τον «έλεγχο καταλληλότητας» (αξιολόγηση), δημοσιεύτηκε στις 3 Ιουλίου 2020 και είναι ανοικτός έως τις 21 Αυγούστου 2020 για την υποβολή παρατηρήσεων.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 η Επιτροπή διευκόλυνε την ανταλλαγή ορθών πρακτικών των κρατών μελών(4) για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας στο πλαίσιο των μέτρων περιορισμού, ενώ δημοσίευσε επίσης, στη δικτυακή πύλη e-Justice(5), κατάλογο ορθών πρακτικών σχετικά με τα δικαιώματα των θυμάτων, οι οποίες συγκεντρώθηκαν από κοινού με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τα δικαιώματα των θυμάτων.
Η Επιτροπή παρακολουθεί την αποτελεσματική εφαρμογή της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων και την εφαρμογή των ευρωπαϊκών εντολών προστασίας(6). Παρέχει επίσης δυνατότητες χρηματοδότησης και προάγει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη διαθεσιμότητα της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας. Στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων 2020-2025(7), η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα περαιτέρω ενίσχυσης της προστασίας των θυμάτων με τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων για τη σωματική προστασία των θυμάτων. Όταν απαιτείται, η Επιτροπή θα υποβάλλει νομοθετικές προτάσεις.
(1)Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών. Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025
COM/2020/152 τελικό, βλ.: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A52020DC0152
(2)Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας.
(3)https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12472-Fitness-check-of-the-EU-legislation-on-violence-against-women-and-domestic-violence
(4)Για τα πρακτικά του επιγραμμικού σεμιναρίου «Πρόγραμμα αμοιβαίας μάθησης για την ισότητα των φύλων» σχετικά με τις αντιδράσεις στην κρίση COVID -19 που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου, βλ. https://ec.europa.eu/info/publications/webinar-series-gender-sensitive-responses-covid-19-crisis_en
(5)https://e-justice.europa.eu/content_impact_of_the_covid19_virus_on_the_justice_field-37147-en.do
(6)Οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2001/220/ΔΕΥ του Συμβουλίου, ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 57-73· οδηγία 2011/99/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, περί της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας, ΕΕ L 338 της 21.12.2011, σ. 2-18 και κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 606/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 2013, για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις, ΕΕ L 181 της 29.6.2013, σ. 4-12.
(7)Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών. Στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων (2020-2025), COM (2020) 258 final, βλ.: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:52020DC0258