Σοβαρότατο περιστατικό διατάραξης σημειώθηκε στην παραλία της Ελαφονήσου, η οποία είναι ενταγμένη ως τόπος κοινοτικής σημασίας στο δίκτυο NATURA 2000 (GR2540002), κατά παράβαση της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας πανίδας και χλωρίδας. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο τηλεοπτικής εκπομπής, προβλήθηκε οδήγηση βαρέος οχήματος μεγάλου κυβισμού επί των αμμοθινών της προστατευόμενης περιοχής, όπου απαγορεύεται αυστηρά κάθε είδους αντίστοιχη δραστηριότητα με σκοπό την προστασία των ειδών από κάθε παρενόχληση και την διατήρηση των τόπων αναπαραγωγής και ανάπαυσής τους.
Ενόψει των ανωτέρω ερωτάται η Επιτροπή:
1. Τι στοιχεία έχει στη διάθεσή της για την προστασία του οικοτόπου της Ελαφονήσου και πώς αποτιμά την αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχουν θεσπιστεί;
2. Πώς κρίνει συνολικά το ελληνικό νομοθετικό καθεστώς προστασίας του δικτύου Natura 2000; Περιλαμβάνει με επάρκεια όλα τα αναγκαία μέτρα διατήρησης για τη διασφάλιση της υψηλής περιβαλλοντικής αξίας των προστατευόμενων περιοχών και των ειδών που διαβιούν σε αυτές;
3. Έχει ζητήσει ή προτίθεται να ζητήσει πρόσθετα μέτρα ή σχέδια διαχείρισης με ειδικά μέτρα για τις ελληνικές προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000;
Απάντηση του κ. Sinkevičius εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (18/2/21)
Ο τόπος Natura 2000 (ειδική ζώνη διατήρησης) GR2540002 «Περιοχή Νεάπολης και Νήσος Ελαφόνησος» ορίστηκε βάσει της οδηγίας για τους οικοτόπους(1), με σκοπό την προστασία διαφόρων τύπων οικοτόπων που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι της οδηγίας, καθώς και για την προστασία των ειδών και των οικοτόπων τους που απαριθμούνται στο παράρτημα II, συμπεριλαμβανομένων των αμμοθινών. Εναπόκειται στις αρμόδιες ελληνικές αρχές να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική προστασία και κατάλληλη διαχείριση του τόπου σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας, προκειμένου να διασφαλιστεί η διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας.
Τον Δεκέμβριο του 2020 το Δικαστήριο της ΕΕ καταδίκασε την Ελλάδα(2) για τη μη θέσπιση, για 239 τόπους κοινοτικής σημασίας, των αναγκαίων στόχων και μέτρων διατήρησης που ανταποκρίνονται στις οικολογικές απαιτήσεις των τύπων φυσικών οικοτόπων και των ειδών που απαντώνται στους εν λόγω τόπους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται ο τόπος GR2540002 «Περιοχή Νεάπολης και Νήσος Ελαφόνησος». Ως εκ τούτου, η Ελλάδα πρέπει να συμμορφωθεί με την απόφαση του Δικαστηρίου θεσπίζοντας και εφαρμόζοντας ειδικούς ανά τόπο στόχους διατήρησης και τα αναγκαία μέτρα διατήρησης για το σύνολο των τόπων αυτών.
(1)Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7‐50).
(2)Υπόθεση C-849/19.