Στην από 19.10.2020 επιστολή του προς τον Επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης, κ. Oliver Varhelyi, η οποία κοινοποιήθηκε στον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο της Επιτροπής για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, κ. Valdis Dombrovskis, ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, κ. Νικόλαος Δένδιας, σημειώνει ότι η Τουρκία παραβιάζει την τελωνειακή ένωση με την υιοθέτηση, μονομερώς, μη προβλεπομένων νομοθετικών, δασμολογικών και ισοδύναμων μέτρων, όπως αποτυπώνεται και στην πρόσφατη Έκθεση Προόδου του 2020, και ζητά, ως απάντηση σε αυτή την αντισυμβατική συμπεριφορά της Τουρκίας, την άμεση λήψη περαιτέρω μέτρων προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 60 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου του 1970 και το άρθρο 58 της Απόφασης 1/95 του Συμβουλίου Συνδέσεως ΕΕ-Τουρκίας.
Επιπλέον, ζητά να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης με βάση την Σύμβαση της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών (άρθρο 60 επ.) ως μήνυμα αποδοκιμασίας προς την κατά συρροή παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της ΕΕ.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται η Επιτροπή: Ποια είναι η θέση της, πρώτον, σχετικά με την υιοθέτηση των παραπάνω μέτρων προστασίας και, δεύτερον, σχετικά με τη λήψη του μέτρου της συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας;
Κοινή απάντηση του εκτελεστικού αντιπροέδρου κ. Ντομπρόβσκις
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Επιτροπή ανησυχεί σοβαρά για τις αυξανόμενες παραβιάσεις από την Τουρκία των διατάξεων που ορίζονται στην απόφαση 1/95 του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας(1). Τα μονομερή μέτρα που επέβαλε η Τουρκία με τη μορφή πρόσθετων δασμών σε προϊόντα από τρίτες χώρες που είναι σε ελεύθερη κυκλοφορία στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), τα συνακόλουθα πιστοποιητικά καταγωγής που απαιτούνται από τους οικονομικούς φορείς της ΕΕ και διάφορα μη δασμολογικά εμπόδια σαφώς δεν συνάδουν με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας στο πλαίσιο της τελωνειακής ένωσης και υπονομεύουν την ίδια τη λειτουργία της, προς οικονομική ζημία και των δύο πλευρών.
Η ΕΕ έχει επισημάνει τακτικά τις παραβιάσεις της Τουρκίας — όσον αφορά τις αρχές και τους κανόνες της τελωνειακής ένωσης— στα σχετικά φόρουμ στο πλαίσιο της τελωνειακής ένωσης(2), καθώς και σε διμερείς επαφές σε υψηλότερο επίπεδο. Η ΕΕ κάλεσε τις τουρκικές αρχές να σημειώσουν σαφή πρόοδο όσον αφορά την τήρηση από την εν λόγω χώρα των αρχών και των κανόνων της τελωνειακής ένωσης.
Η Επιτροπή εξετάζει όλες τις διαθέσιμες επιλογές εντός του νομικού πλαισίου που διέπει την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας και τις σχετικές αρχές του δημόσιου διεθνούς δικαίου, προκειμένου να διαφυλάξει τα συμφέροντα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον θα ήταν δυνατή η λήψη οποιουδήποτε μέτρου σύμφωνα με το άρθρο 58 της απόφασης 1/95. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ξεκίνησαν, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου 2020, έναν ευρύτερο στρατηγικό προβληματισμό σχετικά με τη σχέση ΕΕ-Τουρκίας.
(1)https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:21996D0213%2801%29&rid=2
(2)Βλέπε για παράδειγμα την έκθεση της μεικτής επιτροπής τελωνειακής ένωσης του 2019 στη διεύθυνση https://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2020/january/tradoc_158587.pdf