Η οικιακή σπατάλη τροφίμων στην Ελλάδα ξεπερνά τους 300.000 τόνους τροφίμων ετησίως, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), ποσοστό που μεσοσταθμικά ανέρχεται στο 6% και αντιστοιχεί στην ετήσια κατανάλωση 200.000 καταναλωτών. Η σπατάλη επιδεινώνεται στις περισσότερες χώρες της δυτικής Ευρώπης, οι οποίες καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά, όπως 14% σε Γαλλία και Βέλγιο, 13% σε Ιταλία και Αυστρία κ.ο.κ.*. Μάλιστα υπολογίζεται ότι το 20% των τροφίμων που παράγονται στην ΕΕ χάνονται ή σπαταλούνται, ενώ την ίδια στιγμή περίπου 33 εκατομμύρια άνθρωποι δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα ποιοτικό γεύμα κάθε δεύτερη μέρα**.
Δεδομένου ότι η μείωση της σπατάλης τροφίμων είναι καίριας σημασίας για τη δημιουργία βιώσιμων συστημάτων τροφίμων και την ανάπτυξη μιας κυκλικής βιοοικονομίας, στην οποία οι βιολογικοί πόροι χρησιμοποιούνται με βιώσιμο τρόπο,
ερωτάται η Επιτροπή:
1.Ποια η εξέλιξη του πιλοτικού σχεδίου «Ευρωπαϊκό Φόρουμ για τη Σπατάλη Καταναλωτικών Τροφίμων» και ποια εργαλεία πρόκειται να αναπτυχθούν για τη μείωση της σπατάλης καταναλωτικών τροφίμων;
2.Ποιες είναι οι τρέχουσες δραστηριότητες για την αντιμετώπιση της σπατάλης καταναλωτικών τροφίμων και πώς αποδίδουν όσον αφορά τη σκοπιμότητα, την απήχηση και την αποτελεσματικότητά τους;
3.Ποιες συστάσεις και ερευνητικά πρωτόκολλα μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή για τη βελτίωση της τρέχουσας κατάστασης;
* https://www.makthes.gr/oi-ellines-petoyn-sta-skoypidia-ta-trofima-poy-chreiazontai-gia-enan-chrono200-000-anthropoi-482490 ** https://ec.europa.eu/jrc/sites/default/files/kcb-food_waste_brief_print_hq.pdf
E-005514/2021 Απάντηση της κ. Κυριακίδου εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (21.2.2022)
1.Η σπατάλη τροφίμων από τους καταναλωτές — αν και επηρεάζεται από την αλυσίδα τροφίμων και το διατροφικό περιβάλλον — αποτελεί ουσιαστικά ζήτημα συμπεριφοράς.Χάρη στη συνεχιζόμενη έρευνα και την ανταλλαγή πληροφοριών θα προσδιοριστούν ευκαιρίες για δράση και θα εντοπιστούν οι πιο ελπιδοφόρες παρεμβάσεις που εφαρμόζονται ήδη από τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Το «Ευρωπαϊκό φόρουμ για τη σπατάλη τροφίμων από τους καταναλωτές»[1], το οποίο δημιουργήθηκε έπειτα από δημόσια πρόσκληση για επαγγελματίες και ερευνητές στον τομέα της πρόληψης της σπατάλης τροφίμων από τους καταναλωτές, ξεκίνησε τις εργασίες του τον Οκτώβριο του 2021.Οι εμπειρογνώμονες θα εντοπίσουν και θα αναπτύξουν πολυδιάστατα εργαλεία για τον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων από τους καταναλωτές, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα κίνητρα των καταναλωτών όσο και την ικανότητά τους να αλλάξουν τη σχετική συμπεριφορά τους.Τα εργαλεία θα είναι πολυεπίπεδα και θα αφορούν τόσο τον ρόλο των καταναλωτών όσο και τον ρόλο άλλων βασικών παραγόντων που εμπλέκονται στη μείωση της σπατάλης τροφίμων.Δεδομένου ότι το έργο βρίσκεται σε προπαρασκευαστικό στάδιο, δεν είναι ακόμη διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τα εργαλεία που θα αναπτυχθούν.
2.Πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες που συνδέονται με τη μείωση της σπατάλης τροφίμων από τους καταναλωτές διατίθενται στον κόμβο πρόληψης της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων στην ΕΕ[2].Ο κόμβος παρέχει «υπηρεσία μίας στάσης» για τα ενδιαφερόμενα μέρη που δραστηριοποιούνται στον τομέα της καταπολέμησης της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων, επιτρέποντας την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, παρέχοντας τις τελευταίες ειδήσεις και βοηθώντας στη διάδοση πρωτοβουλιών, σε ολόκληρη την ΕΕ και πέραν αυτής.Δύο προσκλήσεις υποβολής προτάσεων που δημοσιεύονται στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη»[3] προβλέπουν έρευνες σχετικά με τη συμπεριφορά των καταναλωτών που συνδέεται με τη σπατάλη τροφίμων.
3.Οι «Συστάσεις για δράση» σχετικά με την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων που αναπτύχθηκαν από την πλατφόρμα της ΕΕ για την απώλεια και τη σπατάλη τροφίμων[4] αφορούν επίσης τη σπατάλη τροφίμων από τους καταναλωτές. Με βάση αυτές και άλλες σχετικές εργασίες, το φόρουμ θα καταρτίσει συλλογή συστάσεων και θα αναπτύξει εργαλεία για τη διευκόλυνση της οικειοποίησης αποτελεσματικών παρεμβάσεων για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων από τους καταναλωτές.
[1]https://knowledge4policy.ec.europa.eu/projects-activities/european-consumer-food-waste-forum_en
[2]https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/eu-food-loss-waste-prevention-hub
[3]https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/docs/2021-2027/horizon/wp-call/2021-2022/wp-9-food-bioeconomy-natural-resources-agriculture-and-environment_horizon-2021-2022_en.pdf
[4]https://ec.europa.eu/food/system/files/2021-05/fs_eu-actions_action_platform_key-rcmnd_en.pdf